Czas na gen AI: czy branża finansowa wykorzysta szansę?

W skrócie

• Generatywna sztuczna inteligencja istotnie wpłynie na branżę i pracowników instytucji finansowych w Polsce.
  
  
• Przełamanie silosów i zbudowanie zaufania wśród pracowników to główne zadanie dla liderów.
  
  
• Przyjmując podejście do wdrożenia skoncentrowane na ludziach, polska gospodarka może zyskać nawet do 570mld PLN w perspektywie kolejnych 15 lat.

Generatywna sztuczna inteligencja (gen AI) wkroczyła na scenę. To technologia, która może diametralnie odmienić gospodarkę, jaką znamy. Jej wpływ jest porównywany do rewolucji przemysłowej. Wiele wskazuje jednak na to, że takiej rewolucji, jaką zafunduje nam GenAI, jeszcze nie było. Już dzisiaj oddziałuje na działalność wielu firm i zmienia się w rekordowo szybkim tempie. Ma mnóstwo zastosowań w różnych branżach, a jej możliwości nieustannie rosną.

Transformacja pod wpływem gen AI nie ominie także sektora finansowego. To jest jedyna w swoim rodzaju szansa dla instytucji działających w tej branży. Odpowiednie zagłębienie się w temat i opracowanie strategii, która nie tylko umożliwi redukcję kosztów, ale będzie przede wszystkim sprzyjać rozwojowi talentów, długoterminowo może przynieść firmom ogromne korzyści. W badaniu sprawdzamy, jak generatywna sztuczna inteligencja zmieni zasady gry w branży finansowej i wpłynie na rynek pracy, jakie możliwości daje i czy organizacje są gotowe na jej przyjęcie. Zapraszamy do wspólnego odkrywania ery gen AI.

Generatywna sztuczna inteligencja

Obecnie żyjemy w czasie szybkiego rozwoju genAI, gdzie maszyny przewidują z wysoką dokładnością oraz tworzą kreatywne treści.

Witamy w erze genAI

Sztuczna inteligencja rozwijała się w kilku fazach. Pierwsza to era diagnostyki, którą wprowadziło uczenie maszynowe. Później era predykcji dała możliwość tworzenia prognoz, dotyczących wielu obszarów biznesowych – od procesów operacyjnych po zachowanie klientów. Prawdziwy przełom pojawił się jednak pod koniec 2022 r., kiedy nastała era generatywna. Teraz maszyny nie tylko potrafią z dużą dokładnością przewidzieć różne scenariusze, ale też tworzą nowe treści, a nawet proponują spersonalizowane rozwiązania.

Za chwilę mogą pojawić się zupełnie nowe możliwości, ponieważ gen AI rozwija się szybciej niż jakakolwiek znana do tej pory technologia w historii ludzkości. Mało kto wątpi w jej potencjał oraz w to, że może mieć znaczący wpływ na całkowitą transformację biznesu i rynku pracy, szczególnie w branży finansowej. Przewidujemy głęboką zmianę w sposobie wykonywania pracy oraz potrzebnych do tego kompetencji.

71% czasu pracy może podlegać istotnej transformacji dzięki gen AI

W Polsce pracownicy branży finansowej spędzają aż 71 proc. czasu pracy na zadaniach, na które generatywna sztuczna inteligencja może mieć znaczący wpływ.

Luka w postrzeganiu gen AI między menedżerami a pracownikami jest wyzwaniem - Odmienne spojrzenia nie sprzyjają współdziałaniu

Zaobserwowaliśmy rozdźwięk pomiędzy tym, jak postrzegają gen AI pracownicy, a jak widzą ją liderzy. Kadra menedżerska jest bardziej optymistyczna w zakresie zalet modeli gen AI i deklarowanego dostępu do szkoleń. Pracownicy uważają, że firma nie zapewnia szkoleń w wystarczającym zakresie, a do tego nie wierzą, że generatywna sztuczna inteligencja pozwoli im zautomatyzować rutynowe zadania i skupić się nad tymi bardziej kreatywnymi. Brakuje spójności w tym obszarze, a odmienne spojrzenia nie sprzyjają efektywnemu współdziałaniu. Zniwelowanie tej luki jest ważne, żeby móc połączyć dwie siły – ludzką inteligencję z możliwościami sztucznej.

Trzy obszary: strategia, regulacje, pracownicy

Instytucje finansowe, które odpowiednio wykorzystają potencjał gen AI, zyskają lepszą pozycję konkurencyjną, lojalność pracowników, a przede wszystkim możliwość szybkiego rozwoju w nowej rzeczywistości.

Strategia

Gen AI to bardzo ważny temat dla zarządów i najwyższej kadry menedżerskiej instytucji finansowych. Te osoby zdają sobie sprawę z tego, że ta technologia zmieni sektor finansowy. Pomimo tego, w ponad połowie organizacji, którymi kierują, dominuje ostrożne i oporne podejście do jej wdrażania. Tylko 13 proc. respondentów w przeprowadzonej ankiecie deklaruje, że do tematu podchodzi w sposób proaktywny i wyprzedza w tym zakresie branżę. Większość, bo aż 87 proc. badanych, wciąż widzi w gen AI przede wszystkim potencjał do redukcji kosztów, a nie wzrostu przychodów - odwrotnie niż na świecie, gdzie tylko 22 proc. respondentów uważa, że gen AI głównie zredukuje koszty.

Regulacje

W dużym stopniu inwestycje we wdrażanie generatywnej sztucznej inteligencji hamuje niepewność regulacyjna. Branża finansowa jest jednym z najbardziej obwarowanych przepisami sektorów, a do tego wciąż brakuje szczegółowych interpretacji regulacji i rekomendacji, które wytyczałyby jasną ścieżkę odpowiedzialnego wdrożenia gen AI. Dla kadry menedżerskiej są one priorytetem, ale nie mają jeszcze zespołu, który miałby regulacje wdrażać, ani przeznaczonego na to budżetu. Brakuje też sformalizowanych zasad bezpiecznego wykorzystania gen AI. Accenture wypracowało standardy w tym zakresie.

Ludzie

Zidentyfikowaliśmy cztery typy pracowników branży finansowej w oparciu o ich entuzjazm, lęki i zaufanie do kierownictwa w obszarze gen AI. Najchętniej zmiany przyjmują świadomi entuzjaści, którzy są proaktywni, nowocześni i łatwo przyswajają nowinki technologiczne, a jednocześnie rozumieją zagrożenia związane z tą technologią. Najwięcej jest jednak nieufnych sceptyków, których najtrudniej przekonać do generatywnej sztucznej inteligencji. Ufni pragmatycy mają niewielki entuzjazm i obawy, ale mocno ufają kierownictwu. A niepoprawni optymiści są dużymi entuzjastami gen AI, ale nie doceniają zagrożeń związanych z tą technologią.

Proaktywne podejście pracodawcy do szkoleń w obszarze gen AI jest również powiązane z satysfakcją pracowników. Zwykle, wysoką satysfakcję z pracy odczuwają ci, którzy rozumieją wizję zmian, które się dzieją, oraz są doceniani w pracy. Z badań Accenture wynika, że jeżeli pracownicy mają dostęp do szerokiej oferty szkoleń w zakresie gen AI, otrzymują informację na ten temat oraz są zadowoleni z ich jakości, to prawdopodobieństwo, że ich satysfakcja z pracy jest wysoka jest 1,3 razy wyższe niż w przypadku pracowników, którzy takiej oferty szkoleń nie mają.

Trzy kroki do sukcesu: nasze rekomendacje

Uwolnienie potencjału generatywnej sztucznej inteligencji w branży finansowej poprzez strategię skoncentrowaną na ludziach oznacza szybkie, holistyczne wdrożenie technologii gen AI z uwzględnieniem kluczowej roli człowieka – kadry wyższego szczebla i pracowników.

1. Proaktywność - Jasna wizja i konkretny plan kluczem do sukcesu

Planowanie strategiczne

Polega ono na stworzeniu strategii, dzięki której firma kompleksowo przeanalizuje możliwe opcje wykorzystania gen AI w organizacji, rozumiejąc także potencjał zwrotu z tych inwestycji. Wymaga to odejścia od skupienia się na redukcji kosztów. Zamiast tego, technologia powinna być wykorzystywana do szukania nowych możliwości rozwijania biznesu w każdym obszarze działalności.

Responsible AI

Warto ograniczyć ryzyko związane z brakiem szczegółowych interpretacji regulacji i rekomendacji poprzez wdrożenie własnych zasad odnośnie odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z gen AI (Responsible AI). Takie procedury zagwarantują poczucie bezpieczeństwa firmie i pracującym w niej ludziom.

Komunikacja.

Trzeba pamiętać, że informowanie pracowników o zmianach pozwoli im poczuć się bezpiecznie. A jeśli będą mieli dobre doświadczenia, to wzrośnie też ich motywacja i lojalność.

2. Inkluzywność - Zadbaj o ludzi, a oni zadbają o firmę

Kolejny krok to inkluzywność, która zakłada skupienie się na ludziach. Pracownicy muszą być dobrze przygotowani na nowe wyzwania i zmiany. W wielu przypadkach będzie to wymagało ich przekwalifikowania albo wdrożenia w nowe role. Warto dopasować szkolenia do potrzeb kadry, w zależności od tego, jaką postawę wobec gen AI dana osoba reprezentuje.

3. Szybkość - Technologia fundamentem zmiany

Trzeci, ostatni krok, to szybkość. Nowoczesny „digital core” zapewni odpowiednie technologiczne przygotowanie firmy na sprawne wdrażanie nowych rozwiązań w oparciu o gen AI. W tym kontekście kluczowa jest dobra strategia zarządzania danymi oraz implementacja chmury obliczeniowej.

“Technologia generatywnej sztucznej inteligencji wychodzi z fazy fascynacji i eksperymentowania do fazy wdrożeń, nikt już chyba nie ma wątpliwości, że będzie miała wielowymiarowy wpływ na gospodarkę - od zmiany procesów obsługi klienta po rosnące zapotrzebowanie na procesory i energię elektryczną. Sektor finansowy jest według badań Accenture najbardziej podatny na zmiany wynikające z zastosowania gen AI - znacząca część procesów może zostać przez nią wsparta częściowo lub całkowicie zautomatyzowana. Dla organizacji oznacza to szanse, ale jednocześnie obawy, które wymagają właściwego zarządzenia. Spojrzenie na konsekwencje wdrożeń tej technologii jest bardzo różne wśród kadry zarządzającej i pracowników, co wynika z naszego raportu. Planując transformację opartą na gen AI należy koniecznie wziąć pod uwagę ludzi, bo w końcu w cyfrowym świecie to ludzie są najważniejsi!”

—Karol Mazurek, Managing Director - Financial Services

Wszystko wskazuje zatem na to, że pogłoski o tym, że generatywna sztuczna inteligencja zastąpi człowieka, są mocno przesadzone. Wręcz przeciwnie – to człowiek może być nawigatorem tej zmiany i odegrać w niej główną rolę. Dzięki postawieniu go w centrum rewolucji możliwe będzie uwolnienie potencjału gen AI w taki sposób, żeby pomogła organizacjom i pracującym w nich ludziom mądrze się rozwijać. To, jak firmy będą angażować i wspierać pracowników, w dużej mierze wpłynie na ich sytuację i pozycję w erze gen AI. Co więcej, takie podejście przyniesie wymierne korzyści całej gospodarce.

Pozytywnych przykładów na udane wdrożenia generatywnej sztucznej inteligencji, które przyniosły wiele korzyści firmie i ludziom, już pojawia się coraz więcej. Wciąż jednak jesteśmy na początku drogi, jeśli chodzi o tę rewolucję, więc każdy ma szansę, żeby nadążyć za zmianami i stać się ich liderem. A więc do dzieła – wdrażajmy gen AI mądrze i odpowiedzialnie, nie tracąc z oczu człowieka, który był, jest i będzie najważniejszym ogniwem każdej rewolucji.

Strategia wdrażania gen AI, która w centrum uwagi stawia człowieka, będzie skutkować szybkim rozwojem i kreowaniem dużej wartości w branży, pozwalając na zachowanie wysokiej satysfakcji z pracy wśród pracowników - bo niezależnie od tego, co mówią prognozy i przewidywania, każda firma to ludzie. Nie zmieni tego żadna rewolucja.